Η φλεβική ανεπάρκεια είναι από τις πιο συχνές παθήσεις των γυναικών σε ποσοστό 45-50% και των ανδρών σε ποσοστό 20-25%. Όπως έλεγαν και στην αρχαιότητα, η φλεβική ανεπάρκεια είναι το τίμημα της όρθιας στάσης του ανθρώπου, σε αντίθεση με τα όντα του ζωικού βασιλείου. Τα προαναφερθέντα ποσοστά αυξάνονται σε μεγάλο ποσοστό μετά την πέμπτη δεκαετία της ζωής.
Τι είναι η φλεβική ανεπάρκεια;
Οι φλέβες είναι τα αγγεία που επιστρέφουν το οξυγονωμένο αίμα από τα κάτω άκρα στη καρδιά. Όταν τα τοιχώματα των φλεβών χαλαρώνουν, τότε αυτές διογκώνονται, αποκτούν ελικώσεις, και ονομάζονται κιρσοί. Το φαινόμενο των κιρσών εμφανίζεται περισσότερο στα κάτω άκρα, γι’ αυτό και χρειάζεται θεραπεία.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε διαπιστώσει ότι ένα 20% των ανθρώπων γεννιούνται με έλλειψη των βαλβίδων της κοιλιάς (λαγονίων φλεβών). Αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος που νέοι ασθενείς 20-30 ετών πάσχουν από εξεσημασμένους κιρσούς. Οι φλέβες των ποδιών χωρίζονται σε επιφανειακές (επιπολής) και εσωτερικές (εν τω βάθει).
Οι επιφανειακές φλέβες βρίσκονται σχεδόν κοντά στο δέρμα και είναι αυτές που δημιουργούν τους κιρσούς.
Μια τρίτη κατηγορία φλεβών είναι αυτές που ενώνουν τις επιφανειακές με τις εν τω βάθει. Ονομάζονται διατιτρώσες και, όταν ανεπαρκούν, προκαλούν και αυτές κιρσούς. Και τα τρία αυτά συστήματα φλεβών συμβάλλουν στην επαναφορά του αίματος στη καρδιά.
Ποιες είναι οι αιτίες της φλεβικής ανεπάρκειας;
Πολλές θεωρίες έχουν διατυπωθεί, αλλά, σύμφωνα με τη βασικότερη, οι ελαττωματικές ή κατεστραμμένες βαλβίδες ευθύνονται για την εμφάνιση των κιρσών. Μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με ελαττωματικό τοίχωμα φλεβών, άλλοι με λιγότερες βαλβίδες και ένα ποσοστό 20% χωρίς καθόλου βαλβίδες, όπως προαναφέραμε.
Έτσι, λοιπόν, όταν κάποιος με τα προβλήματα αυτά στέκεται όρθιος, το αίμα παλινδρομεί στο επιφανειακό δίκτυο και λιμνάζει αντί να πηγαίνει προς την καρδιά. Επίσης, από το εν τω βάθει δίκτυο το αίμα περνάει μέσα από τις ανεπαρκούσες διατιτρώσες φλέβες ξανά στο επιφανειακό δίκτυο. Έτσι, η πίεση αυξάνεται περισσότερο και οι κιρσοί επιδεινώνονται.
Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στη φλεβική ανεπάρκεια. Αυτοί είναι:
- η εγκυμοσύνη (λόγω της πίεσης των φλεβών της κοιλιάς)
- η λήψη ορμονών και αντισυλληπτικών, που χαλαρώνουν τα τοιχώματα των φλεβών
- η παρατεταμένη ορθοστασία
- η παχυσαρκία
- η κληρονομικότητα
- η χρόνια δυσκοιλιότητα
- η χρόνια άρση βάρους (σε διάφορα επαγγέλματα), που αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση
- η ηλικία (η συχνότητα των κιρσών σε ηλικίες μικρότερες των 50 ανέρχεται στο 31%, ενώ ξεπερνά το 70% μετά το 50στο έτος της ηλικίας.
Η συχνότητα της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης αυξάνει με την ηλικία και είναι πέντε φορές μεγαλύτερη συγκριτικά με τη συχνότητα που παρατηρείται σε νεότερα άτομα.
- η μειωμένη σωματική δραστηριότητα οδηγεί στην αδρανοποίηση της μυϊκής αντλίας, της γαστροκνημίας με αποτέλεσμα τη στάση του αίματος στα κάτω άκρα. Το καθημερινό πρόγραμμα του σύγχρονου ανθρώπου (καθιστική εργασία, πολλή τηλεόραση, ελάχιστο βάδισμα) οδηγεί σε θρομβώσεις. Παρόμοιες είναι και οι θρομβώσεις έπειτα από πολύωρα αεροπορικά ταξίδια.
Συμπτώματα των κιρσών
Τα συμπτώματα των κιρσών περιλαμβάνουν:
- Πρήξιμο
- Οίδημα
- Πόνο
- Βαριά άκρα
- Καυσαλγίες
- Αίσθημα τάσεως
- Κνησμό (φαγούρα)
- Νυχτερινές κράμπες
- Αιμωδίες (μουδιάσματα)
Οι παραπάνω ενοχλήσεις επιδεινώνονται συνήθως μετά από μακρά καθιστική θέση, τις βραδινές ώρες, στην αρχή κάθε ζεστής εποχής, πριν από την περιόδο και κατά την εγκυμοσύνη.
Διάγνωση της Φλεβικής Ανεπάρκειας
Το ιστορικό και η κλινική εξέταση βοηθούν στη διάγνωση, όπως και ο έλεγχος με ντόπλερ-υπέρηχο.
Η επόμενη σημαντική εξέταση είναι το έγχρωμο υπερηχογράφημα, το λεγόμενο triplex, που μας δίνει πολλές πληροφορίες και αποδεικνύει την ύπαρξη ή όχι θρόμβωσης στις βαθύτερες φλέβες. Επίσης η μαγνητική φλεβογραφία είναι άλλη μια σημαντική εξέταση.
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Α) Συντηρητική αγωγή
Εφαρμόζεται στα αρχικά στάδια της φλεβικής ανεπάρκειας. Περιλαμβάνει:
- Φλεβοτονικά φάρμακα
- Αντιοιδηματώδη φάρμακα
- Ελαστικές κάλτσες ή καλσόν διαβαθμισμένης συμπίεσης
- Απώλεια βάρους
- Καθημερινή άσκηση (τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμβηση κ. α.), αλλά όχι γυμναστική με βάρη, που επιδεινώνει τη φλεβική ανεπάρκεια.
Βασικής προτεραιότητας είναι η καταπολέμηση του οιδήματος, η οποία γίνεται:
- Με ελαστική περίδεση
- Ελαστικές κάλτσες
- Διουρητικά φάρμακα
- Ανάρροπη θέση των σκελών, έτσι ώστε να επιστρέφει το αίμα χωρίς εμπόδια στη καρδιά
- Αποφυγή στενών ρούχων και υποδημάτων καθώς και
- Υπερβολική έκθεση στον ήλιο.
Β) Επεμβατική θεραπεία με ενδοφλέβιο laser (διοδικό laser 1470 nm ELVeS)
Η μορφολογία των κιρσών και η βαρύτητα της πάθησης, καθορίζουν το είδος της θεραπείας. Η αφαίρεση της πάσχουσας φλέβας (σαφηνεκτομή), ανήκει πλέον στο παρελθόν, καθώς οι ενδείξεις της είναι ελάχιστες (π.χ. θρόμβωση της σαφηνούς φλέβας, διάμετρος φλέβας άνω των 3 εκατοστών). Η πλέον σύγχρονη, ανώδυνη και αναίμακτη μέθοδος είναι η θεραπεία των κιρσών με το ενδοαϋλικό laser ELVeS 1470 nm. Τα ποσοστά επιτυχίας κυμαίνονται από 95-99% σε σχέση με τη κλασική ανοιχτή χειρουργική, που δεν ξεπερνούσε το 65-70%.
Με τη χρήση εξελιγμένων οπτικών ινών και με διαδερμική είσοδο στη φλέβα, εφαρμόζεται θερμική ακτινοβολία που κλείνει την ανεπαρκούσα φλέβα, συρρικνώνει το φλεβικό τοίχωμα και σταματάει την παλινδρόμηση του αίματος. Απαραίτητη είναι η ύπαρξη υπερηχογραφικού μηχανήματος (triplex) για την εφαρμογή της τεχνικής. Γίνεται και με τοπική αναισθησία, ενώ η συνολική ιατρική πράξη διαρκεί 50-60 λεπτά. Επίσης:
Δεν πραγματοποιούνται τομές
- Η τεχνική έχει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα
- Ο ασθενής δεν χρειάζεται παυσίπονα
- Επιστρέφει στην εργασία του σε 3-4 μέρες
- Η παραμονή στο νοσοκομείο διαρκεί λίγες ώρες
Πλεονεκτήματα της θεραπείας με το laser ELVeS
- Είναι ελάχιστα επεμβατική μέθοδος
- Πραγματοποιείται με τη χρήση τοπικής αναισθησίας
- Προξενεί ελάχιστη δυσφορία
- Δεν αφήνει ουλές
- Ελαχιστοποιεί το ενδεχόμενο μολύνσεων και μετεγχειρητικού πόνου
- Συντομεύει εξαιρετικά τον χρόνο ίασης
- Μετά τη θεραπεία, ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει άμεσα στις κανονικές του δραστηριότητες
Ευρυαγγείες
Οι ευρυαγγείες είναι μικρές γενικά φλέβες οι οποίες εμφανίζονται σε διάφορα σημεία των σκελών και κυρίως στο γυναικείο φύλο. Τα σημεία αυτά είναι στην έσω και έξω επιφάνεια των μηρών και στην έξω επιφάνεια των κνημών.
Φυσικά οι ευρυαγγείες εμφανίζονται και στο πρόσωπο ανδρών και γυναικών, κυρίως στη μύτη και γύρω από αυτήν, είναι τριχοειδείς κόκκινου χρώματος. Στα κάτω άκρα εμφανίζονται με χρώμα κόκκινο αλλά και σκούρο μπλε, έτσι ώστε να τις χαρακτηρίζουμε με διάφορα ονόματα όπως: τριχοειδείς, αραχνοειδείς, θυσανοειδείς κ.λπ. Οι ευρυαγγείες έχουν πολυπαραγοντική αιτία. Αλήθεια για ποιο λόγο εμφανίζονται τόσο έντονα στις γυναίκες; Γιατί κάποιες ασθενείς δεν μπορούν ν’ απαλλαγούν από αυτές;
Η καθιστική ζωή, η παρατεταμένη ορθοστασία, η κληρονομικότητα και η εγκυμοσύνη αποτελούν τις πιο γνωστές αιτίες. Υπάρχουν όμως και άλλες λιγότερο γνωστές αλλά σημαντικές όπως η αυξημένη ευαισθησία των υποδοχέων του δέρματος στις γυναικείες ορμόνες, τα οιστρογόνα. Γι’ αυτό βλέπουμε να διογκώνονται οι ευρυαγγείες σε ορμονικές διαταραχές, σε γυναικολογικά προβλήματα, σε χρήση ορμονών-αντισυλληπτικών.
Φυσικά το καλοκαίρι με την ζέστη και την έκθεση στον ήλιο οι ευρυαγγείες γίνονται εντονότερες. Ποιο σπάνιες αιτίες είναι οι μικροτραυματισμοί των κάτω άκρων, η κακή διατροφή και η χρήση διάφορων μηχανημάτων σε ινστιτούτα αδυνατίσματος (για κυτταρίτιδα, σύσφιξη κλπ.). Στα σημεία που τραυματίζεται κανείς δημιουργείται μικροαγγειογένεση και ευρυαγγείες εκεί που δεν υπήρχαν. Αυτό είναι ένα γεγονός που το αναφέρουν αρκετές γυναίκες.
Όταν οι ευρυαγγείες συρρέουν κατά πολλές, μπορεί να δημιουργήσουν και πόνο ή αίσθημα βάρους, γιατί συνδέονται με το επιπολής δίκτυο μέσω μεγαλύτερων φλεβών όπου και τροφοδοτούνται. Η θεραπεία τους γίνεται στο ιατρείο και χρειάζεται κατά μέσο όρο 5-8 συνεδρίες, αναλόγως της βαρύτητας και της έκτασης των ευρυαγγειών. Πρέπει ο αγγειοχειρουργός να είναι γνώστης όλων των μεθόδων για να έχει τα καλύτερα αποτελέσματα.
Χρησιμοποιούμε τις μικροσκληρυντικές ενέσεις για τις μεγαλύτερες φλέβες και το laser για τις μικρές τριχοειδείς και αραχνοειδείς ευρυαγγείες. Το laser τα τελευταία χρόνια έχει βοηθήσει πολύ στη θεραπεία με δύο τρόπους: είτε επιδερμικά για τις πολύ μικρές ευρυαγγείες που είναι μικρότερες και από την πολύ μικρή βελόνα, και διαδερμικά με την χρήση λεπτής οπτικής ίνας 200μm.
Με το συνδυασμό και των τριών αυτών τεχνικών η επιτυχία ξεπερνά το 90% ,αυτό είναι σπουδαίο γιατί μόνο με την μία μέθοδο δεν φτάνει το 30%.
Οι συνεδρίες γίνονται συνήθως μία φορά την εβδομάδα, αποφεύγουμε τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο λόγω της ζέστης. Η θεραπεία χρειάζεται υπομονή από γιατρό και ασθενή και τα καλύτερα αποτελέσματα φαίνονται μετά από 1-2 μήνες αναλόγως με την επιδερμίδα. Μετά χρειάζεται να γίνεται μια παρακολούθηση και «συντήρηση» κάθε 4-5 χρόνια με 1-2 συνεδρίες για να διατηρείται έτσι το καλό αποτέλεσμα, γιατί μην ξεχνάμε ότι το σώμα δεν θα σταματήσει να παράγει ευρυαγγείες καθώς είναι πολυπαραγοντική η αιτία τους. Πολύ σημαντικό είναι ότι τα πόδια ανακουφίζονται και δεν είναι βαριά όπως πρίν, μετά από μια τέτοια θεραπεία. Γι’ αυτό η έγκαιρη αντιμετώπιση είναι πρωταρχικής σημασίας.
Θεραπεία Ελκών
Το έλκος είναι μια δυσάρεστη κατάσταση των κάτω άκρων με κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις όχι μικρές.
Η φλεβική ανεπάρκεια τελευταίου σταδίου μπορεί να προκαλέσει έλκος, το οποίο αποκαλείται «άτονο». Εμφανίζεται συνήθως στην έσω επιφάνεια του κάτω τμήματος της κνήμης, πάνω από το σφυρό. Υπάρχουν όμως και άλλες ασυνήθιστες θέσεις όπως στην έξω επιφάνεια της κνήμης. Μετά από θρόμβωση επίσης μπορεί να εμφανιστεί έλκος μετά από χρόνια.
Ένα νέο «όπλο» υπάρχει στη φαρέτρα μας για τη ταχύτερη αντιμετώπιση αυτών των ελκών. Αυτό είναι το laser ELVeS 1470nm , το οποίο χρησιμοποιούμε όχι μόνο για τα άτονα έλκη αλλά και τα έλκη λόγω αγγειϊτιδας τα οποία είναι ιδιαίτερα δύσκολα στη θεραπεία τους, και τελευταία για τα διαβητικά και νευροπαθητικά έλκη.
Η θεραπεία με το laser γίνεται σε εξωνοσοκομειακή βάση και μπορεί να αποφευχθούν επεμβάσεις κάλυψης του έλκους με μοσχεύματα.
Προτιμούμε 1 θεραπεία την εβδομάδα με χαμηλής ισχύος ενέργεια και χαμηλό pulse duration ανάλογα με την αντοχή του ασθενούς. Ακόμα και άτονο έλκος 4,5 ετών σε ασθενή που υποβλήθηκε σε χειρουργείο «κάλυψης» με δερματικό μόσχευμα και το απέρριψε , επουλώθηκε σε 4 μήνες με laser.
Η θεραπεία είναι ανώδυνη, προκαλώντας φωτοδιέγερση και ενεργοποιώντας τους ινοβλάστες παράγεται σταδιακά νέος ιστός, επιθηλιακός, ο λεγόμενος ινώδης ιστός, συντελώντας έτσι στην «φυσική» επούλωση του έλκους, όσο μεγάλης έκτασης κι αν είναι.
Εννοείται πως μαζί με το laser αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα και την αιτία που το δημιουργεί, με φάρμακα, ελαστική περίδεση, έλεγχος του σακχάρου και ρύθμιση, επουλωτικές αλοιφές κλπ., έτσι ώστε να υπάρχει μια συνολική και οργανωμένη θεραπεία.
3 χρυσές συμβουλές που θα κρατήσουν υγιείς τις φλέβες σας
Η κληρονομική προδιάθεση είναι ο βασικός ένοχος για τις φλεβικές παθήσεις όταν αυτές εμφανίζονται στα πόδια σας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν τρεις βασικές καθημερινές συνήθειες που μπορούν να αποτρέψουν για μεγάλο χρονικό διάστημα την εμφάνισή τους και να επιβραδυνθεί η εξέλιξη των κιρσών και των ευρυαγγειών αλλά και να βελτιωθεί ότι έχει ήδη εμφανιστεί.
Τα μέτρα αυτά συνοψίζονται σε τρεις κατηγορίες:
Βάλτε τα πόδια σας ψηλά
Η τοποθέτηση των ποδιών σε ανάρροπη θέση είναι ότι καλύτερο μπορεί να κάνει κάποιος για να βοηθήσει στην φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος στα πόδια. Αυτό θα οδηγήσει σε σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων και του οιδήματος τα οποία συνδέονται με την φλεβική ανεπάρκεια. Όμως, εύκολο είναι να το λέει κανείς και πιο δύσκολο να το κάνει.
Τα περισσότερα καθίσματα - καρέκλες, πολυθρόνες, ανακλινόμενα καθίσματα κλπ- δεν επιτρέπουν στα πόδια να λάβουν την απαραίτητη ανάρροπη θέση. Και σίγουρα, το να βάζει κανείς τα πόδια πάνω στο γραφείο σε ώρα εργασίας βοηθάει πολύ την φλεβική ανεπάρκεια αλλά δεν είναι καθόλου καλό για την καριέρα του.
Αυτό που θα πρέπει να επιδιώκει όποιος πάσχει από φλεβική ανεπάρκεια είναι να σηκώνει τα πόδια του σε υψηλότερο σημείο από το επίπεδο των γοφών όσο πιο συχνά γίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας.
- όταν κάθεστε σε καρέκλα ή στον καναπέ μπορείτε να τοποθετείτε τα πόδια σας σε σκαμπό απέναντί σας.
- στο γραφείο να χρησιμοποιείτε πάντα υποπόδιο.
- όταν είναι απαραίτητο να κάνετε πολύωρη εργασία στο γραφείο να φροντίζετε να κάνετε διάλειμμα κάθε 30-40 λεπτά. Το να περπατήσετε για 5 λεπτά στο γραφείο έχει σαν αποτέλεσμα την σύσπαση των μυών της γαστροκνημίας και την λειτουργία της "δεύτερης καρδιάς", η οποία αδειάζει από αίμα τις φλεβικές δεξαμενές και το προωθεί προς την καρδιά, μειώνοντας την πίεση στις φλέβες των ποδιών.
- το ίδιο ισχύει όταν είμαστε αναγκασμένοι σε πολύωρη ορθοστασία. Ένα 5λεπτο περπάτημα κάθε 30-40 λεπτά ορθοστασίας διατηρεί την πίεση στις φλέβες χαμηλή με τον ίδιο μηχανισμό.
- το βράδυ κατά τη διάρκεια του ύπνου συνιστάται η τοποθέτηση μαξιλαριών στα πόδια, έτσι ώστε να είναι σε υψηλότερο επίπεδο από τους γοφούς. Επειδή τα μαξιλάρια έχουν την τάση να φεύγουν από τη θέση τους, εναλλακτική λύση είναι η τοποθέτηση διπλωμένης κουβέρτας κάτω από το στρώμα στην πλευρά που βρίσκονται τα πόδια.
Ασκηθείτε
Τα φλεβικά προβλήματα έχουν λάβει επιδημικές διαστάσεις τις τελευταίες δεκαετίες κυρίως εξαιτίας της καθιστικής ζωής και της ακινησίας που επιβάλλει το life style.
Η συχνή άσκηση βοηθάει στην βελτίωση του μυϊκού τόνου στους μύες της κνήμης βοηθώντας την πιο αποτελεσματική λειτουργία της μυϊκής αντλίας της κνήμης. Με τον τρόπο αυτό βελτιώνεται η προώθηση του αίματος προς την καρδιά. Σε αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή ο μυϊκός τόνος δεν είναι καλός όπως όταν κάποιος κάνει καθιστική ζωή, το αίμα συσσωρεύεται στις φλεβικές δεξαμενές της κνήμης αυξάνοντας την φλεβική πίεση, γεγονός το οποίο αυξάνει δραματικά την συχνότητα των κιρσών και των ευρυαγγειών.
Όλες οι ασκήσεις είναι καλές και ειδικότερα εκείνες που γυμνάζουν τους μύες της κνήμης. Το περπάτημα είναι ότι καλύτερο μπορεί να κάνει κάποιος σαν άσκηση για την φλεβική ανεπάρκεια. Το ποδήλατο και η κολύμβηση είναι άλλα έξοχα παραδείγματα.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι ασκήσεις οι οποίες αυξάνουν υπέρμετρα την πίεση στην κοιλιά είναι καλύτερο να αποφεύγονται επειδή η αύξηση της πίεσης επιδεινώνει την φλεβική ανεπάρκεια. Αυτό συμβαίνει διότι η αύξηση της πίεσης στις μεγάλες φλέβες που βρίσκονται στην κοιλιά οδηγεί σε αύξηση της πίεσης στις φλέβες των κάτω άκρων και επιβαρύνει το έργο των φλεβικών βαλβίδων. Τέτοιες ασκήσεις είναι η άρση βαρών, οι κοιλιακοί και το τρέξιμο.
Η πιο απλή άσκηση που μπορεί να κάνει κανείς είναι να σηκώνεται στις μύτες των δακτύλων των ποδιών του αρκετές φορές την ημέρα. Είναι άσκηση η οποία γίνεται οπουδήποτε και δεν χρειάζεται να έχει κανείς ελεύθερο χρόνο για να την κάνει. Κάντε την άσκηση αυτή όποτε, όπου και όσες φορές μπορείτε - οι μύες της κνήμης σας και επομένως οι φλέβες των ποδιών σας θα το εκτιμήσουν ιδιαιτέρως!
Σωστές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης
Ιατρικές μελέτες έχουν αποδείξει πέρα από κάθε αμφιβολία ότι η εφαρμογή εξωτερικής πίεσης στα πόδια επιβραδύνει την πρόοδο και βελτιώνει την ήδη υπάρχουσα φλεβική ανεπάρκεια. Επιπρόσθετα βοηθάει στην ταχύτερη ανάρρωση μετά από επεμβάσεις για την αποκατάσταση της φλεβικής ανεπάρκειας, στην ανακούφιση από τα συμπτώματα και στη μείωση του οιδήματος στα πόδια.
Ο καλύτερος τρόπος για την εφαρμογή εξωτερικής πίεσης είναι οι ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης. Ονομάζονται έτσι επειδή η πίεση που ασκούν στα πόδια είναι ισχυρότερη στους αστράγαλους και μειώνεται στην κνήμη και ακόμη περισσότερο στο μηρό.
Οι ελαστικές κάλτσες είναι πολλών ειδών. Μπορούν να διαφέρουν στην πίεση που εφαρμόζουν στους αστράγαλους, στο ύψος, στην ύφανση κλπ. Η επιλογή της σωστής ελαστικής κάλτσας για κάθε περίπτωση πρέπει να γίνεται σε συνεργασία του ασθενούς και του θεράποντα ιατρού, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται το καλύτερο αποτέλεσμα ενώ ταυτόχρονα να μην επηρεάζεται αρνητικά η ποιότητα ζωής του ασθενούς. Ιδιαίτερη σημασία σε αυτό έχει το μέγεθος της κάλτσας. Το σωστό μέγεθος καθορίζεται μετά από τη μέτρηση του ποδιού σε συγκεκριμένα σημεία. Οι κάλτσες θα πρέπει να φοριούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας και ποτέ το βράδυ, εκτός από ειδικές περιπτώσεις μετά από επέμβαση και σύμφωνα με τις οδηγίες του αγγειοχειρουργού.
Για περισσότερες πληροφορίες και υπεύθυνη ενημέρωση επισκεφτείτε την ιστοσελίδα: www.veins.gr
